Basıklık, bir titreşim sinyalinin istatistiksel dağılımının tepelik (sivrilik) veya düzlük derecesini ölçen bir parametredir. Basıklık değeri, sinyaldeki ani darbe ve tepe noktalarının yoğunluğunu gösterir.

Basıklığın Yorumlanması

• Normal dağılım (Gaussyen sinyal) için basıklık değeri 3'tür.
• Daha yüksek basıklık (>3), sinyalin ortalaması etrafında yoğunlaşan keskin tepe noktalarının varlığını gösterir (daha "sivri" dağılım).
• Daha düşük basıklık (<3), sinyalin daha yayvan ve düz bir dağılıma sahip olduğunu ifade eder.

Grafiksel Analiz

Basıklık, titreşim sinyalinin ivme değerlerinin dağılım grafiği üzerinden de yorumlanabilir

• Normal dağılım (basıklık ≈ 3), simetrik ve dengeli bir sinyal yapısını gösterir.
• Yüksek basıklık, sinyalin ortalamaya yakın değerlerde yoğunlaştığını ve ani darbe içerdiğini ifade eder.
• Düşük basıklık ise sinyalin daha geniş bir aralığa yayıldığını ve düz bir dağılıma sahip olduğunu gösterir.

Yüksek Basıklık Değerlerinin Nedenleri

Basıklık, özellikle rulman ve dişli kutusu gibi bileşenlerdeki erken arıza belirtilerini tespit etmek için kullanılır. Anormal yüksek basıklık değerleri şu sorunlara işaret edebilir:

• Rulman Kusurları: Aşınmış veya hasarlı rulmanlar, yüksek frekanslı darbeler üreterek basıklık değerini artırır.
• Dişli Kutusu Arızaları: Hatalı dişli teması, yüksek frekanslı titreşimle birlikte yüksek basıklığa yol açar.
• Yanlış Hizalama: Mekanik hatalı hizalama, sinyalde ani tepeler oluşturarak basıklığı yükseltebilir.
• Mekanik Gevşeklik: Bağlantı elemanlarındaki gevşeklik, aşırı titreşim ve darbe sinyalleri üreterek basıklık değerini artırabilir.

Sonuç

Basıklık, titreşim analizinde erken arıza tespiti için önemli bir göstergedir. Özellikle rulman ve dişli sistemlerindeki ani darbe içeren sinyallerin tespitinde etkilidir. Ancak, diğer zaman ve frekans domain parametreleriyle birlikte kullanılarak daha doğru bir teşhis sağlanmalıdır.